INN AH KIR TTHAN CANG
Luke 15:18-19, 'Ka tho lai i ka pa sinah ka kal lai i, "Ka pa, Pathian sin le na sinah ka sual cang. Na fa ti awk ka tlak ti lo; man phalh in na chiahmi hna na sal pakhat bantuk in ka chia ve ko," ka ti lai,' ati.
Kan zaam cuahmah lio ah daihnak kan ngei kho lo. Bawipa sinin kan zaam ahcun thinlung daihnak hmuhding ah a har. Chikkhat nuamhnak cu kan hmuh men lai nain chunglei daihnak taktak asi tawn lo. Chikkhat hnangamnak kan hmuh tawn nain caansau lunglawmhnak an si lo. Pathian sin in chikhat nuamhnak caah kan zaam cuahmah nak hin kan baa kho men. Lungthin uknak hmun ah chikkhat kan umnak in kir kan duh ko bu ah kirnak ding hmun fiang lo in kan um kho.
Na thinlung kha inn lei panh in na mer khawh. Lungnemnak he Amah kan panh tthan ahcun Bawipa nih a ngaihthiam lo dingmi sualnak a um lo; a remh khawh lo dingmi ningzahnak a um lo; Vailam cung Jesuh tthawnnak nih a hrawh khawh lo dingmi nunak-thilrit a um lo. Ahak mi kan thinlung hmanh a tthawngmi pathian thisen hmai ah cun a dir kho lo. Kan sualnak vialte chung in a kan thianter cang.
Siseh zumhnak le ngaihchihnak he amah sinah KIRTTHAN kan herh. Jesuh sinah kirtthan timi cu, Amah philh lo, sual ngaihchih in a mah panh- aduhnak kawl tthannak- nunpeknak kha asi. Biathlam 3:5 ah, " Zeitluk niam i na tlak cang kha philh hlah. Na sualnak kha na mertak hna lo ahcun, ka ra lai i na mei vannak kha a umnak hmun in ka thial lai." Bawipa sinin kan zaam sual ahcun amah sinin kan zaam hlan i kan rak ngeihmi daihnak le lawmhnak hna kha ruat tthan in kan sualnak kha i ngaihchih i Khrihfa mi hna teinak lei ah kirtthan ding kha kan si.
Kan nunnak a thar in Amah kan pek tthan tikah a herhmi cu Toidornak, Amah sin i sual phuannak le kan kaltak mi Amah he i rem tthannak lam kawlnak hna hi an si. Kan kirtthanak ahhin kan sual ruang ah Pathian hmai i ngaihchiatnak taktak, le Jesuh sin ah upat awktlak in kirtthan nak le Amah kha kan hmuihtinh a sinak hna kha an i tel a herh. Zeicatiah Satan nih zuumtu sio nak ding caah a thilmi lemsoinak sa hi fawi tein a leettthan ballo. Sihmanhseh kan hal ahcun Bawipa nih amah a lawmhtertu thil tuahkhawhnak thazaang le tuah duhnak lungthin cu a kan pek ko lai.
Filipi 2:13,"Pathian tinhmi kha nan zulh khawh nak hnga le cu tuah duhnak lungthin nan ngeih nak hnga, Pathian cu nan chungah rian a ttuan zungzal ko." Kan donghnak asi mi kan INN, Pathian sin i kan kirtthan tikah, Pathian ttangnem chung dinhnak in a chuak mi zalonnak-luatnak le chunglei lawmhnak taktak kha kan co.
Biakinn ah kal in Pathian rian ah i pek ngai ko bu-ah chung lei in a tlaumi si hi a fawi ngaingai. Minung thong tampi cu Amah sin an kirtthan hnuah Pathian nih sunglawi taktak in a hman hna. Angaingai ahcun, a thukbik mi sualnak in a khat mi hna nih a liannganmi Pathian dawtnak kha fian deuh le theih deuh khun asi tawn i Amah he i pehtlaihnak ah zaang a tthawng deuh mi si asi tawn.
Ahmasabik America Missionary; Pathian lamkal tu pa, Adoniram Judson cu 1700 hnu lei ah a chuahnak Khrihfa innchungkhar in a rak zaam. Kum 16 asi ah Brown timi Sianghleiruun ah a lut. Cuka ah cun Pathian tthawnnak le sernak kha zei a rello tu pa Jacob Eames he an i kom. French catial thiam pa Francois Marie Arouet ( Voltaire tiah minih an theihmi) pa tialmi cauk pawl le French Philosophers pawl catial mi kha a hawi pa Jacob ruahnak peknak in a van rel hna hnu ah, a nu le a pa cu, "Pathian a um lo tiah a zummi pa (Atheist) ka si cang," tiah a chimh hna.
Cun nitlak lei ah rang aa cit i a kal. Zaangba ngai in khual a tlawn hnu ah riahnak Hmun ( Inn ) pakhat ah a riak. Thin thi lo in aa hngilh lio ah khat lei khaan in fahnak ruangah hna bei dong ngai in aunak aw thawng pakhat kha atheih. Cu authawng nih cun Adoniram Judson cu a lauter ngaingai. A ruangcu "Ka hawi pa Jacob Eames nih Ttihphannak, Zawtnak le Thihnak hna hi zeitindah a hmuh hna hnga?" ti kha a ruah tthan.
Zingka khua a hungdei tikah, zaan ah a cangmi thil kong cu a hal hna. Riahnak ngeitu pa nih a leh mi cu, "Zahan zan deilei ah a thih beh kha na theih ko theu lai tiah ka ruah. Amah zong mino te asi i nangmah he tthi khat hrawng nan si lai. Nichuah leiah a ummi Brown timi sianghleiruun ah ca a cawng vemi a si i, a mah a min cu Jacob Eames a si," tiah mithi pa kong cu a chimh. (Cuzaan i khat lei khaan ah aihram in a rak thimi pa cu Pathian aumlo tiah a cawnpiak tu pa Jacob Eames kha a rak si ai. )
Cuticun Ni tlak lei nih cun a dawk kho ti lo i Adoniram cu aa ciitmi a Rang kha INN lei ah a monghtthan-
A Kir ter tthan -. A nunnak kha Jesuh a pek i caan tlawmpal ah pathian thawngttha chim ding ah amah cu Pathian sinah aa ap ( Aa pe ). 1812 Nohawng 6 ( February 6, 1812 ) ah Adoniram Judson cu ramdang ah thlah hmasabik mi Amerikan; thawngttha aupi tu (America's First Foreign Missionary) ah a cang.
Pathian lam cu a va dik i khuaruah har a va si dah! Thazaang pekho tu Baibal cacang lakah pakhat;
II Samual 14:14,"Kannih cu kan dihlak in kan thi hrimhrim ko lai, vawlei i thlet mi ti ruh tthan khawh ti lomi bantuk khi kan si; sihmanhselaw hi a zaam mi fapa hi phung leng chuah mi si lo dingin khua a khangtu cu a nunnak Pathian nih a lak piak lai lo." Kan nunnak ahhin lam phunphun in Pathian hi kan kaltak khawh i a mah sin hin kan zaam kho ko. Siseh tuandeuh le tlai dueh lawng asi; Pathian zaamtak nak hin kaan baa chin thluahmah ko lai. Biaknak lei aunak aw thong tampi hi zeirel lo in kan um kho ko. Cun Biakinn i thangtthatnak ah kal ding in sawm kan si nak aw tam pi hi zeirel lo in kan um kho fawn ko; Pathian sin kan phak nak hnga a kan bawm cuahmah mi kan hawi le tampi zong hi kan doh khawh i an bia kan al khawh ko hna. Siseh Pathian thinlung chung ah cun Amah sin i kanmah phak ter tthannak kha aum zungzal.
Pathian nih, Amah amin zong Daihnak asi bantuk in, kan nunnak ah Daihnak hmuhter akan duh. Daihnak Siangpahrang nih,"Daihnak kan chiahtak hna, keimah daihnak cu kan pek hna. Vawlei nih an pek hna bantuk in kan pe hna lo. Lung rethei le vansang au in um hlah u: nan thin zong phang hlah u,"( John 14:27) tiah a kan ti.
Kan zaamtaknak kha ngol in Amah zumh hram kan thok ding kha Bawipa nih a hngak ko. Bawipa he nun kha zeitluk in dah a nuamh ticu na theih rih ko lai. Cucaah Kirtthan i Pathian kan zaamtak hlan bantuk te khan amah sin ah nung in kan rak tinco mi lawmhnak taktak kha tinco tthan ding ah Amah sinah kir kan herh. "Bawipa zungzal ka Inn a simi Nangmah sinah ka rak kirtthan cang," tiah khupbil in Pathian hmai ah ngaihchihnak he kan lu kan khun ahcun, kan nunchung ah atu caan hi a sunglawibik le a liannganbik NI le Caan asi kho.
Bawipa a zaamtak lo mi le a suallo mi kan um lo. Kan zaam tak tik ah lung re theih nak nih kan nun a den i Pathian sin kan um lio caan kha kan ngai. Kha nun kha kan hmuhtthan khawh nakhnga ding caah Amah sin ah kan sual ngaihchih in kirtthan kan herh. Sual ngaihchih in Amah a panh tthan mi hna cu Bawipa nih a lamkal tu ah a ser hna i vawlei nih pek khawh lo mi Daihnak he zungzal nunnak lam ah an kal tawn.
Fapa tlaupa cu Inn in a tlau i Ngaihchih nak he ka kir lai i ka pa sin ah ngaithiamnak ka hal lai tiin, Inn lei a panh. Inn a phanh tikah a pa cu aa lawm i puai a tuahpiak. Kan kal tak mi kan INN, Pathian sin ah ngaihchih in Ngaihthiamnak hal ding ah: KIRTTHAN CANG USIH.
Zathawngcin Siakhel
Kan zaam cuahmah lio ah daihnak kan ngei kho lo. Bawipa sinin kan zaam ahcun thinlung daihnak hmuhding ah a har. Chikkhat nuamhnak cu kan hmuh men lai nain chunglei daihnak taktak asi tawn lo. Chikkhat hnangamnak kan hmuh tawn nain caansau lunglawmhnak an si lo. Pathian sin in chikhat nuamhnak caah kan zaam cuahmah nak hin kan baa kho men. Lungthin uknak hmun ah chikkhat kan umnak in kir kan duh ko bu ah kirnak ding hmun fiang lo in kan um kho.
Na thinlung kha inn lei panh in na mer khawh. Lungnemnak he Amah kan panh tthan ahcun Bawipa nih a ngaihthiam lo dingmi sualnak a um lo; a remh khawh lo dingmi ningzahnak a um lo; Vailam cung Jesuh tthawnnak nih a hrawh khawh lo dingmi nunak-thilrit a um lo. Ahak mi kan thinlung hmanh a tthawngmi pathian thisen hmai ah cun a dir kho lo. Kan sualnak vialte chung in a kan thianter cang.
Siseh zumhnak le ngaihchihnak he amah sinah KIRTTHAN kan herh. Jesuh sinah kirtthan timi cu, Amah philh lo, sual ngaihchih in a mah panh- aduhnak kawl tthannak- nunpeknak kha asi. Biathlam 3:5 ah, " Zeitluk niam i na tlak cang kha philh hlah. Na sualnak kha na mertak hna lo ahcun, ka ra lai i na mei vannak kha a umnak hmun in ka thial lai." Bawipa sinin kan zaam sual ahcun amah sinin kan zaam hlan i kan rak ngeihmi daihnak le lawmhnak hna kha ruat tthan in kan sualnak kha i ngaihchih i Khrihfa mi hna teinak lei ah kirtthan ding kha kan si.
Kan nunnak a thar in Amah kan pek tthan tikah a herhmi cu Toidornak, Amah sin i sual phuannak le kan kaltak mi Amah he i rem tthannak lam kawlnak hna hi an si. Kan kirtthanak ahhin kan sual ruang ah Pathian hmai i ngaihchiatnak taktak, le Jesuh sin ah upat awktlak in kirtthan nak le Amah kha kan hmuihtinh a sinak hna kha an i tel a herh. Zeicatiah Satan nih zuumtu sio nak ding caah a thilmi lemsoinak sa hi fawi tein a leettthan ballo. Sihmanhseh kan hal ahcun Bawipa nih amah a lawmhtertu thil tuahkhawhnak thazaang le tuah duhnak lungthin cu a kan pek ko lai.
Filipi 2:13,"Pathian tinhmi kha nan zulh khawh nak hnga le cu tuah duhnak lungthin nan ngeih nak hnga, Pathian cu nan chungah rian a ttuan zungzal ko." Kan donghnak asi mi kan INN, Pathian sin i kan kirtthan tikah, Pathian ttangnem chung dinhnak in a chuak mi zalonnak-luatnak le chunglei lawmhnak taktak kha kan co.
Biakinn ah kal in Pathian rian ah i pek ngai ko bu-ah chung lei in a tlaumi si hi a fawi ngaingai. Minung thong tampi cu Amah sin an kirtthan hnuah Pathian nih sunglawi taktak in a hman hna. Angaingai ahcun, a thukbik mi sualnak in a khat mi hna nih a liannganmi Pathian dawtnak kha fian deuh le theih deuh khun asi tawn i Amah he i pehtlaihnak ah zaang a tthawng deuh mi si asi tawn.
Ahmasabik America Missionary; Pathian lamkal tu pa, Adoniram Judson cu 1700 hnu lei ah a chuahnak Khrihfa innchungkhar in a rak zaam. Kum 16 asi ah Brown timi Sianghleiruun ah a lut. Cuka ah cun Pathian tthawnnak le sernak kha zei a rello tu pa Jacob Eames he an i kom. French catial thiam pa Francois Marie Arouet ( Voltaire tiah minih an theihmi) pa tialmi cauk pawl le French Philosophers pawl catial mi kha a hawi pa Jacob ruahnak peknak in a van rel hna hnu ah, a nu le a pa cu, "Pathian a um lo tiah a zummi pa (Atheist) ka si cang," tiah a chimh hna.
Cun nitlak lei ah rang aa cit i a kal. Zaangba ngai in khual a tlawn hnu ah riahnak Hmun ( Inn ) pakhat ah a riak. Thin thi lo in aa hngilh lio ah khat lei khaan in fahnak ruangah hna bei dong ngai in aunak aw thawng pakhat kha atheih. Cu authawng nih cun Adoniram Judson cu a lauter ngaingai. A ruangcu "Ka hawi pa Jacob Eames nih Ttihphannak, Zawtnak le Thihnak hna hi zeitindah a hmuh hna hnga?" ti kha a ruah tthan.
Zingka khua a hungdei tikah, zaan ah a cangmi thil kong cu a hal hna. Riahnak ngeitu pa nih a leh mi cu, "Zahan zan deilei ah a thih beh kha na theih ko theu lai tiah ka ruah. Amah zong mino te asi i nangmah he tthi khat hrawng nan si lai. Nichuah leiah a ummi Brown timi sianghleiruun ah ca a cawng vemi a si i, a mah a min cu Jacob Eames a si," tiah mithi pa kong cu a chimh. (Cuzaan i khat lei khaan ah aihram in a rak thimi pa cu Pathian aumlo tiah a cawnpiak tu pa Jacob Eames kha a rak si ai. )
Cuticun Ni tlak lei nih cun a dawk kho ti lo i Adoniram cu aa ciitmi a Rang kha INN lei ah a monghtthan-
A Kir ter tthan -. A nunnak kha Jesuh a pek i caan tlawmpal ah pathian thawngttha chim ding ah amah cu Pathian sinah aa ap ( Aa pe ). 1812 Nohawng 6 ( February 6, 1812 ) ah Adoniram Judson cu ramdang ah thlah hmasabik mi Amerikan; thawngttha aupi tu (America's First Foreign Missionary) ah a cang.
Pathian lam cu a va dik i khuaruah har a va si dah! Thazaang pekho tu Baibal cacang lakah pakhat;
II Samual 14:14,"Kannih cu kan dihlak in kan thi hrimhrim ko lai, vawlei i thlet mi ti ruh tthan khawh ti lomi bantuk khi kan si; sihmanhselaw hi a zaam mi fapa hi phung leng chuah mi si lo dingin khua a khangtu cu a nunnak Pathian nih a lak piak lai lo." Kan nunnak ahhin lam phunphun in Pathian hi kan kaltak khawh i a mah sin hin kan zaam kho ko. Siseh tuandeuh le tlai dueh lawng asi; Pathian zaamtak nak hin kaan baa chin thluahmah ko lai. Biaknak lei aunak aw thong tampi hi zeirel lo in kan um kho ko. Cun Biakinn i thangtthatnak ah kal ding in sawm kan si nak aw tam pi hi zeirel lo in kan um kho fawn ko; Pathian sin kan phak nak hnga a kan bawm cuahmah mi kan hawi le tampi zong hi kan doh khawh i an bia kan al khawh ko hna. Siseh Pathian thinlung chung ah cun Amah sin i kanmah phak ter tthannak kha aum zungzal.
Pathian nih, Amah amin zong Daihnak asi bantuk in, kan nunnak ah Daihnak hmuhter akan duh. Daihnak Siangpahrang nih,"Daihnak kan chiahtak hna, keimah daihnak cu kan pek hna. Vawlei nih an pek hna bantuk in kan pe hna lo. Lung rethei le vansang au in um hlah u: nan thin zong phang hlah u,"( John 14:27) tiah a kan ti.
Kan zaamtaknak kha ngol in Amah zumh hram kan thok ding kha Bawipa nih a hngak ko. Bawipa he nun kha zeitluk in dah a nuamh ticu na theih rih ko lai. Cucaah Kirtthan i Pathian kan zaamtak hlan bantuk te khan amah sin ah nung in kan rak tinco mi lawmhnak taktak kha tinco tthan ding ah Amah sinah kir kan herh. "Bawipa zungzal ka Inn a simi Nangmah sinah ka rak kirtthan cang," tiah khupbil in Pathian hmai ah ngaihchihnak he kan lu kan khun ahcun, kan nunchung ah atu caan hi a sunglawibik le a liannganbik NI le Caan asi kho.
Bawipa a zaamtak lo mi le a suallo mi kan um lo. Kan zaam tak tik ah lung re theih nak nih kan nun a den i Pathian sin kan um lio caan kha kan ngai. Kha nun kha kan hmuhtthan khawh nakhnga ding caah Amah sin ah kan sual ngaihchih in kirtthan kan herh. Sual ngaihchih in Amah a panh tthan mi hna cu Bawipa nih a lamkal tu ah a ser hna i vawlei nih pek khawh lo mi Daihnak he zungzal nunnak lam ah an kal tawn.
Fapa tlaupa cu Inn in a tlau i Ngaihchih nak he ka kir lai i ka pa sin ah ngaithiamnak ka hal lai tiin, Inn lei a panh. Inn a phanh tikah a pa cu aa lawm i puai a tuahpiak. Kan kal tak mi kan INN, Pathian sin ah ngaihchih in Ngaihthiamnak hal ding ah: KIRTTHAN CANG USIH.
Zathawngcin Siakhel
