Zenzawtnak (Stroke)
Zenzawtnak (Stroke) hi minung a that biktu zawtnak lakah a panga nak a si. American ah zennak ruangah a nunnak a liammi hi kum khat ah minung 130,000 an si tiah Centers for Disease Control and Prevention nih a ti. Hi zawtnak hi a hlan ahcun upa/tar zawtnak ah ruahmi a si nain tuchan ahcun mino tete zongnih ngeihmi a si cang i mikip harnak pe khomi zawtnak ah a cangcang.
Zenzawtnak (Stroke) hi phunhnih in a um.
Zennak a Chuahter kho tu zeidah an si?
Zawtnak muisam zeidah an si?
Zenzawtnak (stroke) si le si lo theih khawhnak dingah F.A.S.T hi hman a si. Nangmah maw silole na pawng ummi pakhat kha F.A.S.T hmang in check le theih khawh a si.
Zetindah Zawtnak ngeih lo dingin kan i ralrin lai i kan kham khawh lai?
Sibawi te nih Thlop ningcang:
Zenzawtnak (Stroke) hi phunhnih in a um.
- Thluak thahri khal (Ischemic Stroke) le
- Thluak chungah thi luh (Hemorrhagic Stroke) hna an si.
Zennak a Chuahter kho tu zeidah an si?
- Kuakzuk, Zu din, Ritsii (drugs) hmannak
- Thautuk
- Thikai le cholestrol ngeih
- Lungzawtnak
- Zunthlum zawtnak ngeih
- Kum 55 cung sinak
- Pupa, nulepa, le chungkhat nih ngeih bikmi zawtnak sinak hna an si.
Zawtnak muisam zeidah an si?
- Ruah lo piin Kut-ke le Hmai a hit I Tha a um lo
- Ruah lo piin lung fim lo, holh i harh, mi chimmi bia fian i harh
- Ruah lo piin mit khuahmuh ning hman lo. Abik in mit khat lei ah
- Ruah lo piin lungmih, thadih i ttha tein kal khawh lo
- Ruah lo piin a ruang umlo pi lu fah, voidang fah he lo a lo lomi lufah hna an si.
Zenzawtnak (stroke) si le si lo theih khawhnak dingah F.A.S.T hi hman a si. Nangmah maw silole na pawng ummi pakhat kha F.A.S.T hmang in check le theih khawh a si.
- F- (Face) A hmai kha zohlaw nih ter. A hmai khat leiah a cei lai.
- A- (Arm) Ban thlir ter law thlir khawh lo in a tla colh lai.
- S- (Speech) Bia pakhat na chimh mi kha nolh ter law a nolh tikah a tluang lai lo aa harh tuk lai. Holh kho lo deng in a um lai. Na chimmi zong kha aa fiang kho lai lo.
- T- (Time) A cunglei sining na hmuh ahcun 911 auh colh i Sizung pi kal caan a si.
- Hrap cheu silole dihlak in zennak
- Holh i harh, rawl ei i harh, le ti dolh i harhnak, vitamin baunak
- Khua fak piin ruah khawh lo nak le thluak tlaunak
- Lungzor zawtnak (depression) silole ziaza i dannak (Thintawi tibantuk)
- Kut hih le zaatnak
- Mah tein zohkhenh khawh ti loin minih zoh khenhmi sinak
- Thihnak hna an si.
Zetindah Zawtnak ngeih lo dingin kan i ralrin lai i kan kham khawh lai?
- Thikai ngeih ahcun tha tein i thlop ding
- Thaunak asi mi ti le rawl hrial ding
- Kuak, Zu, Ritsii tibantuk hman lo ding
- Ngandamnak ti le rawl din le ei ding, tisik anhnah le thingthei tibantuk dueh ei izuam ding
- Pum cawlcanghnak (Exercises) tuah ding
- Zawtnak dang asimi Thikai, cholestrol, tibantuk dangdang kan ngeih le ngeih lo medical check up tha tein i tuah lengmang ding.
Sibawi te nih Thlop ningcang:
- CT, MRI le checknak dangdang in an in check hnuah zeiphun zennak a si kha an fehter lai.
- Thilkhat (Ischemic Stroke) a si ahcun thi pannak sii an in pek lai.
- Thluakchung thiluh (Hemorrhagic) a si ahcun na thi an phih lai i a herh ahcun Surgery zong an tuah lai.
- Stroke ngah ahcun sizung phak colh hi abiapi bikmi a si. (IschemicStroke) a si ahcun na si na theih bak in suimilam 4.5 chungah TPA timi thi pannak pek ahcun tha tein dam khawh a si.
- Thluak thiluh (Hemorrhagic) a si zongah sizung phak colh ahcun damnak tlamtling deuh hmuh khawh asi.