PATHIAN A TIHMI HRUAITU HNA ZIAZA
The Characteristic of a Godly Leaders
Pathian a Tihmi Hruaitu/Zumtu hna Ziaza Zeidah an si? Nehemiah 1
Pathian mi a hruaitu hna hi a si kho lo dingmi buainak (Impossible problems) an tong theu. Moses cu a miphun kha Egypt saltannak chungin a chuahpi hna a hau; Egypt ralhrang nih dawi cuahmah buin Rilisen kha ke bak in a tan pi hna a hau. Nehemiah zong siangpahrang inn chungah rian a tuan lio ah Meng 800 a hlatnak ah a ummi, a chuahkehnak Ram (Israel) cu a rawk dih; a miphun cu an pawngkam miphun dang hna nih an nehsawh hna. A sikho lo dingmi buainak an tong. Sinain Nehemiah le Moses cu an miphun ral kha an dironh (Confront) bak lawng siloin Teinak zong an hmuh pi fawn hna.
Pathian nih a rawkral mi Ram, Miphun, Khrihfabu, Chungkhar le Bawipa he aa then mi Pumpak Thlarau nun sersiam tu Hruaitu sersiam a duh. Nehemiah chan ah vanpang hi a rak biapi tuk a ruang cu a chung ummi minung kha ralkut in a khamhtu hna asi. Pathian Pekmi Ram, Miphun, Khrihfabu, chungkhar le Pumpak thlarau a hrawkhral kho tu ral a veng kho tu, dironh in a doh kho tu Vanpang sak hi nihin ah kan herh bikmi asi. Cucu Pathian a tihmi Hruaitu hna nih an tuan tawnmi rian le tuanvo; ZIAZA asi.
Pathian a tihmi hruaitu cu an miphun cungah a tlungmi Harnak kongah Siaherhnak an ngei i tuanvo lak nun an ngei: (Nehemiah 1:2-4)
Nehemiah cu siangpahrang rawl a teh piaktu, le a hrai a put piaktu, siangpahrang inchung ah khua asa mi asi. Aum nak in meng 800 a hlatnak an ram, Israel ah a miphun nih an tonmi harnak le buainak khi i theih ter lo khawh le zei rel lo in va um khawh tuk mi dirhmun ah a dir. Sinain Nehemiah cu za ah za a miphun tonmi harnak kha tuanvo a lak bak! Theih ter lo le ka rian a si lo ti phun in aa um ter lo. A miphun tonmi harnak cungah Siaherhnak nganpi a ngei.
A siaherhnak cu Judah ram in a rami a nau pa, Hanani thawngpang a hal nak in hmuh khawh asi. Pathian a tihmi Hruaitu hna cu an miphun temhtuarnak kha an sia a herh lawng siloin an harnak zong tlamtling te le fiang tein an theih an hngalh fawn. Thawngpang hal le theih lawng siloin an theihmi thawngpang cung in Tuanvo lak nun an ngei (Responsive). Nehemiah cu a miphun siaherhnak he an thawngpang a hal hna i an temhtuarnak a theihfian tikah a tap i a miphun caah Thla a cam cawlh.
Matthai 9 chungah Jesuh nih mibu a hmuh hna tikah, a zang an fak tuk; Khaltu a ngei lo mi Tuu bantuk an si. Rawl tuan awk a tam nain rian tuantu an tlawm te. Rawl tuantu tampi thlah dingah lo ngeitu sinah thlacam u tiah zultu hna kha a ti hna (Matthai 9:36-39). Jesuh zong Nehemiah bantuk in harnak a tong i bawmhchanh a haumi mipi kong kha ruat lo in a um lo i Siaherhnak nganpi a ngeih hna lawng hmanh siloin an caah thla a cam. Jesuh he Nehemiah he mipi temhtuarnak kha i theih ter lo in um kho tuk ding dirhmun an si ko nain siaherhnak le zangfahnak an ngeih hna lawng siloin an caah Thla an cam i bawmhnak rian an tuan bak; Tuanvo an lak bak; An tuanvo ah an i ruah.
Zeiruangah Harnak a Tong cuahmah mi hna thilrit kha zei rel lo i va um, i theihter lo le tuanvo la lo i va um hi a fawi tuk tawn hnga? Ruang tampi aum mi lak in:
a.Pawngkam ah zeidah a cang timi kong a ruat lomi si ruangah (Apathy). Midang ca ruat lo in mah zawn lawng bak i ruah hi a fawi ngai tawn i a hlei in a tlung cuahmah mi Harnak le buaibainak nih kan mah taktak kha dengteu in (Directly) harnak le buainak a kan pek lo tikah i theih ter lo hi a fawi ngai tawn.
b.Atlungmi harnak a ngan tuk ruangah mi tampi cu kan bawm kho hna lai lo tiah ruat in midang tonmi buaibainak le harnak kha zei rel lo in um theu asi. Mah kongah zeihmanh kan tuah khawh mi a um lo tiah mah le mah kha i ruat in cawl lo piin um hman asi theu.
c.Mi tampi cu Tuanvo lak kha Tih ruangah cawl lo pi in um asi ve. Tam deuh buainak kong kan theih poah ah tam deuh tuanvo kan ngei tawn i tuanvo lak a tihmi hna nih cun va hngalh deuh kha tih asi tawn i theih lo le Cawlcangh lo kha i thim deuh asi theu tawn. (Phungchimtu 1:18)
d.Mi tampi cu rian dang ah an buai tuk i midang kong ah siaherhnak an ngei kho tawn lo theu.
e.Mi tampi cu tuanvo lak nun a ngeimi pawl zoh in an daithlang tawn. Midang nih an tuan te ko lai timi lungput an ngei. Keimah nih ka tuah lo zongah midang nih an tuah te ko lai; a mah tein a tlamtling te ko lai ti mi ruahnak ngeih ruangah tuanvo lak nun an tlolh.
Nehemiah hi a rum i Persia Siangpahrang inn ah a um. A miphun hna harnak nih a mah pumpak nunnak ah zeihmanh harnak a pek lo pin ah vaa thelh ve zong a herh lo mi le an harnak i va tel ve kha a caah rian hlei, mah le mah harnak i pek men khi asi i Israel nih a tonmi rawhralnak ah i tel lo khawh tuk mi dirhmun a ngei. A nau pa a rak kir tikah Siaherhnak a ngeih tuk caah zeidah a cang tiah a hal lawng hmanh siloin a miphun temhtuarnak chungah lut ve ding le i tel ve ding tiang in a siaherhnak cu a ngan..
Na miphun tonmi harnak theihhngalh naa zuam maw, na hlathlai maw, zei rel lo in dah na um? Zumtu tha cu an miphun hna temhtuar nak kha theihhngalh an i zuam tawn i tuanvo lak nun an ngei tawn.
Buaibainak Kong Hngalh Ko Tung i Tuanvo Lak Lo Tih a Nunnak:
Miphun buaibainak le harnak theih lo nak in a sual deuhmi cu Thei ko na bu in Tuanvo lak duh lo hi asi. 1 Samuel 3:11-13 chungah a hngalh mi cungah tuanvo lak a tlolh mi Eli cu Pathian nih bia a ceih lainak kong a chimmi kan hmuh. A herhmi Tuah awk rian a theih a hngalh nain Tuanvo lak duh lo i zei rel loin a um (Neglect). A herh ti kan theihhngalh ko buin tuanvo lak duh lo, zeirello in kan um mi zawn a um ve sual maw? Miphun dirkamhnak kongah, Khrihfabu sersiam nak kongah, chungkhar sersiamnak le, pumpak bawmhchanhnak ah cawlcaang in sersiam a herh, bawmhchanh a herh tiah kan theih ko buin Tuanvo lak nun, cawlcangh nun kan tlolh sualmi a um ahcun Pathian biaceihnak kan tong lai. Kan miphun dirkamh a herh ti theih ko buin dai te um hi Pathian huatmi Nunzia, bia a ceih dingmi nunzia asi.
Pathian nih kan Ram, Miphun, Chungkhar, Hawikom hna nunnak hi biapi tuk ah a chiah i siaherhnak nganpi a ngeih fawn hna. Thil ti khawh nak le santlaihnak hi Bawipa nih a ram, a miphun, a Khrihfabu, le a dawtmi minung bawmhchanh le dirkamh nak caah hman ding in a kan pekmi thlarau laksawng an si. Bawipa nih hmang hna seh ti a kan duh nak zawn ah i theih ter lo nun, midang nih tuah te ko hna seh ti nun ngeih hi Pathian huatmi lungput le nunzia asi.
Ezekiel i a hngalhnak le a tuanvo kong ah Bawipa nih a chimhmi aw ngai hmanh (Ezekiel 3:18): “Ralrinnak pek ding ah rian kan fial i na tuah lo; ….. A ṭhat lo ruangah a thi ko lai, sihmanhsehlaw a thihnak ruangah khan nangmah cu kan mawhchiat lai,” (Athisen cu na kut ah aa neh- I will hold their blood on your hands) tiah Bawipa nih a ti.
Pathian a tih mi Hruaitu-Zumtu tha hna cu an Ram, Miphun, Khrihfabu, Chungkhar, le Hawikom nih an tonmi harnak le buaibainak cung ah Siaherhnak nganpi an ngei tawn; an dawtmi hna tonmi Harnak kong kha an hlathlai i fiang tein zeidah a cang ti kha an hngalh lawng siloin an sining dihlak chuah in sersiam le remhnak caah bawmhnak in tuanvo lak nun an ngei. Kan rian a tam, midang nih an tuah te ko lai, rian dang tuan awk a tam tuk tiah phet an i chem bal lo.
Nehemiah zong an ram kong kha tha tein a hal hna lawng siloin a miphun tuarmi harnak chungah aa tel ve bak! Na miphun harnak theihter lo le midang nih tuah te ko hna seh tiah Phetchem nun na ngei maw? Bawipa nih a duh lo mi Nunzia asi!
Pathian a tihmi Hruaitu cu Thlacam Nun An NGEI. (Nehemiah 1:5-6)
A miphun nih harnak an ton ti a theih tikah Nehemiah cu Bawipa sinah Thla a cam a thok cawlh. Nehemiah nih Harnak ngan taktak, sersiam le remh khawh lo dingmi a ton. A ram cu kum 140 chung dirhmun ngei lo in a um; an ram in Meng 800 leng a hlat nak i a um lio ah a miphun nih harnak an tonnak thawng a theih. A miphun tonmi harnak hi zeitihmanh in sersiam khawh ding mi sihlah hmanhsehlaw a miphun tuarmi Harnak cu Bawipa sin ah a chanh cawlh.
Nehemiah thlacam aw hi ngai hmanh!
“Maw Bawipa, vancung Pathian, nangmah an dawtu le na nawlbia a ulmi hna cung i biakamnak le a fekmi na dawtnak a hmunhtertu a lian a ngan i ṭih a nungmi Pathian,Israel mi hna nih nangmah cungah kan sual cang i cu sualnak cu phuang in na sal Israel mi hna caah chun zan in nangmah hmaiah thla ka cammi hi theih awkah na hna in ka ngaihpiak law, na mit in ka hmuhpiak ko sawh. Asi, keimah le ka pa innchungkhar hna cu kan sual cang. (Nehemiah 1:5)”
Mah tein sersiam le remh khawh asi lo dingmi, a miphun tonmi harnak cu Nehemiah nih cun Thlacamnak le Chunzan rawlulhnak in Tuanvo lak a thok. (Nehemiah 1:4) Pathian a tihmi hruaitu, Bawipa nih a hmanmi mi lianngan hna nun ah Thlacam hi hriamtha bik a si zungzal. Pathian thinhunnak Israel miphun cung in thialpiak an si nakhnga Moses cu fak piin thla a cam. (Exodus 32:10-14); Daniel cu Nikhat ah voithum thla a cam zungzal (Daniel 6:10); Jesuh Khrih hrimhrim hi thlacam nun a ngei. Pathian he ton awkah hmunking ah a kal lengmang (Mark 1:35). Pathian a tihmi hruaitu hna cu an mah tein Teikhawh, Remhkhawh, Sersiam khawh lo dingmi Harnak le buaibainak, Ral an ton tikah Bawipa Sin ah an Ral kha a chan i Tuanvo a La mi an si. Paul zong nih mi vialte caah thlacam zungzal dingin zumtu a kan forh (1 Timote 2:1-3)
Nehemiah cu a umnak hmun in a miphun harnak thawng a theih tikah Fak piin thla a cam. Lunghrinnak um lo tein Bawipa cu a cungah aa lawm i a thlacamnak cu a leh i a miphun sersiamnak nak caah Bawipa nih Nehemiah lila cu a hman.
Kan Miphun tonmi Harnak a ngan ko. Bawipa sinah thlacamnak in chuahpi hi zumtu le Pathian a tihmi hruaitu tha hna i rian a si. Miphun caah thla na cam maw?
Zathawngcin Siakhel
January 4, 2022
Pathian mi a hruaitu hna hi a si kho lo dingmi buainak (Impossible problems) an tong theu. Moses cu a miphun kha Egypt saltannak chungin a chuahpi hna a hau; Egypt ralhrang nih dawi cuahmah buin Rilisen kha ke bak in a tan pi hna a hau. Nehemiah zong siangpahrang inn chungah rian a tuan lio ah Meng 800 a hlatnak ah a ummi, a chuahkehnak Ram (Israel) cu a rawk dih; a miphun cu an pawngkam miphun dang hna nih an nehsawh hna. A sikho lo dingmi buainak an tong. Sinain Nehemiah le Moses cu an miphun ral kha an dironh (Confront) bak lawng siloin Teinak zong an hmuh pi fawn hna.
Pathian nih a rawkral mi Ram, Miphun, Khrihfabu, Chungkhar le Bawipa he aa then mi Pumpak Thlarau nun sersiam tu Hruaitu sersiam a duh. Nehemiah chan ah vanpang hi a rak biapi tuk a ruang cu a chung ummi minung kha ralkut in a khamhtu hna asi. Pathian Pekmi Ram, Miphun, Khrihfabu, chungkhar le Pumpak thlarau a hrawkhral kho tu ral a veng kho tu, dironh in a doh kho tu Vanpang sak hi nihin ah kan herh bikmi asi. Cucu Pathian a tihmi Hruaitu hna nih an tuan tawnmi rian le tuanvo; ZIAZA asi.
Pathian a tihmi hruaitu cu an miphun cungah a tlungmi Harnak kongah Siaherhnak an ngei i tuanvo lak nun an ngei: (Nehemiah 1:2-4)
Nehemiah cu siangpahrang rawl a teh piaktu, le a hrai a put piaktu, siangpahrang inchung ah khua asa mi asi. Aum nak in meng 800 a hlatnak an ram, Israel ah a miphun nih an tonmi harnak le buainak khi i theih ter lo khawh le zei rel lo in va um khawh tuk mi dirhmun ah a dir. Sinain Nehemiah cu za ah za a miphun tonmi harnak kha tuanvo a lak bak! Theih ter lo le ka rian a si lo ti phun in aa um ter lo. A miphun tonmi harnak cungah Siaherhnak nganpi a ngei.
A siaherhnak cu Judah ram in a rami a nau pa, Hanani thawngpang a hal nak in hmuh khawh asi. Pathian a tihmi Hruaitu hna cu an miphun temhtuarnak kha an sia a herh lawng siloin an harnak zong tlamtling te le fiang tein an theih an hngalh fawn. Thawngpang hal le theih lawng siloin an theihmi thawngpang cung in Tuanvo lak nun an ngei (Responsive). Nehemiah cu a miphun siaherhnak he an thawngpang a hal hna i an temhtuarnak a theihfian tikah a tap i a miphun caah Thla a cam cawlh.
Matthai 9 chungah Jesuh nih mibu a hmuh hna tikah, a zang an fak tuk; Khaltu a ngei lo mi Tuu bantuk an si. Rawl tuan awk a tam nain rian tuantu an tlawm te. Rawl tuantu tampi thlah dingah lo ngeitu sinah thlacam u tiah zultu hna kha a ti hna (Matthai 9:36-39). Jesuh zong Nehemiah bantuk in harnak a tong i bawmhchanh a haumi mipi kong kha ruat lo in a um lo i Siaherhnak nganpi a ngeih hna lawng hmanh siloin an caah thla a cam. Jesuh he Nehemiah he mipi temhtuarnak kha i theih ter lo in um kho tuk ding dirhmun an si ko nain siaherhnak le zangfahnak an ngeih hna lawng siloin an caah Thla an cam i bawmhnak rian an tuan bak; Tuanvo an lak bak; An tuanvo ah an i ruah.
Zeiruangah Harnak a Tong cuahmah mi hna thilrit kha zei rel lo i va um, i theihter lo le tuanvo la lo i va um hi a fawi tuk tawn hnga? Ruang tampi aum mi lak in:
a.Pawngkam ah zeidah a cang timi kong a ruat lomi si ruangah (Apathy). Midang ca ruat lo in mah zawn lawng bak i ruah hi a fawi ngai tawn i a hlei in a tlung cuahmah mi Harnak le buaibainak nih kan mah taktak kha dengteu in (Directly) harnak le buainak a kan pek lo tikah i theih ter lo hi a fawi ngai tawn.
b.Atlungmi harnak a ngan tuk ruangah mi tampi cu kan bawm kho hna lai lo tiah ruat in midang tonmi buaibainak le harnak kha zei rel lo in um theu asi. Mah kongah zeihmanh kan tuah khawh mi a um lo tiah mah le mah kha i ruat in cawl lo piin um hman asi theu.
c.Mi tampi cu Tuanvo lak kha Tih ruangah cawl lo pi in um asi ve. Tam deuh buainak kong kan theih poah ah tam deuh tuanvo kan ngei tawn i tuanvo lak a tihmi hna nih cun va hngalh deuh kha tih asi tawn i theih lo le Cawlcangh lo kha i thim deuh asi theu tawn. (Phungchimtu 1:18)
d.Mi tampi cu rian dang ah an buai tuk i midang kong ah siaherhnak an ngei kho tawn lo theu.
e.Mi tampi cu tuanvo lak nun a ngeimi pawl zoh in an daithlang tawn. Midang nih an tuan te ko lai timi lungput an ngei. Keimah nih ka tuah lo zongah midang nih an tuah te ko lai; a mah tein a tlamtling te ko lai ti mi ruahnak ngeih ruangah tuanvo lak nun an tlolh.
Nehemiah hi a rum i Persia Siangpahrang inn ah a um. A miphun hna harnak nih a mah pumpak nunnak ah zeihmanh harnak a pek lo pin ah vaa thelh ve zong a herh lo mi le an harnak i va tel ve kha a caah rian hlei, mah le mah harnak i pek men khi asi i Israel nih a tonmi rawhralnak ah i tel lo khawh tuk mi dirhmun a ngei. A nau pa a rak kir tikah Siaherhnak a ngeih tuk caah zeidah a cang tiah a hal lawng hmanh siloin a miphun temhtuarnak chungah lut ve ding le i tel ve ding tiang in a siaherhnak cu a ngan..
Na miphun tonmi harnak theihhngalh naa zuam maw, na hlathlai maw, zei rel lo in dah na um? Zumtu tha cu an miphun hna temhtuar nak kha theihhngalh an i zuam tawn i tuanvo lak nun an ngei tawn.
Buaibainak Kong Hngalh Ko Tung i Tuanvo Lak Lo Tih a Nunnak:
Miphun buaibainak le harnak theih lo nak in a sual deuhmi cu Thei ko na bu in Tuanvo lak duh lo hi asi. 1 Samuel 3:11-13 chungah a hngalh mi cungah tuanvo lak a tlolh mi Eli cu Pathian nih bia a ceih lainak kong a chimmi kan hmuh. A herhmi Tuah awk rian a theih a hngalh nain Tuanvo lak duh lo i zei rel loin a um (Neglect). A herh ti kan theihhngalh ko buin tuanvo lak duh lo, zeirello in kan um mi zawn a um ve sual maw? Miphun dirkamhnak kongah, Khrihfabu sersiam nak kongah, chungkhar sersiamnak le, pumpak bawmhchanhnak ah cawlcaang in sersiam a herh, bawmhchanh a herh tiah kan theih ko buin Tuanvo lak nun, cawlcangh nun kan tlolh sualmi a um ahcun Pathian biaceihnak kan tong lai. Kan miphun dirkamh a herh ti theih ko buin dai te um hi Pathian huatmi Nunzia, bia a ceih dingmi nunzia asi.
Pathian nih kan Ram, Miphun, Chungkhar, Hawikom hna nunnak hi biapi tuk ah a chiah i siaherhnak nganpi a ngeih fawn hna. Thil ti khawh nak le santlaihnak hi Bawipa nih a ram, a miphun, a Khrihfabu, le a dawtmi minung bawmhchanh le dirkamh nak caah hman ding in a kan pekmi thlarau laksawng an si. Bawipa nih hmang hna seh ti a kan duh nak zawn ah i theih ter lo nun, midang nih tuah te ko hna seh ti nun ngeih hi Pathian huatmi lungput le nunzia asi.
Ezekiel i a hngalhnak le a tuanvo kong ah Bawipa nih a chimhmi aw ngai hmanh (Ezekiel 3:18): “Ralrinnak pek ding ah rian kan fial i na tuah lo; ….. A ṭhat lo ruangah a thi ko lai, sihmanhsehlaw a thihnak ruangah khan nangmah cu kan mawhchiat lai,” (Athisen cu na kut ah aa neh- I will hold their blood on your hands) tiah Bawipa nih a ti.
Pathian a tih mi Hruaitu-Zumtu tha hna cu an Ram, Miphun, Khrihfabu, Chungkhar, le Hawikom nih an tonmi harnak le buaibainak cung ah Siaherhnak nganpi an ngei tawn; an dawtmi hna tonmi Harnak kong kha an hlathlai i fiang tein zeidah a cang ti kha an hngalh lawng siloin an sining dihlak chuah in sersiam le remhnak caah bawmhnak in tuanvo lak nun an ngei. Kan rian a tam, midang nih an tuah te ko lai, rian dang tuan awk a tam tuk tiah phet an i chem bal lo.
Nehemiah zong an ram kong kha tha tein a hal hna lawng siloin a miphun tuarmi harnak chungah aa tel ve bak! Na miphun harnak theihter lo le midang nih tuah te ko hna seh tiah Phetchem nun na ngei maw? Bawipa nih a duh lo mi Nunzia asi!
Pathian a tihmi Hruaitu cu Thlacam Nun An NGEI. (Nehemiah 1:5-6)
A miphun nih harnak an ton ti a theih tikah Nehemiah cu Bawipa sinah Thla a cam a thok cawlh. Nehemiah nih Harnak ngan taktak, sersiam le remh khawh lo dingmi a ton. A ram cu kum 140 chung dirhmun ngei lo in a um; an ram in Meng 800 leng a hlat nak i a um lio ah a miphun nih harnak an tonnak thawng a theih. A miphun tonmi harnak hi zeitihmanh in sersiam khawh ding mi sihlah hmanhsehlaw a miphun tuarmi Harnak cu Bawipa sin ah a chanh cawlh.
Nehemiah thlacam aw hi ngai hmanh!
“Maw Bawipa, vancung Pathian, nangmah an dawtu le na nawlbia a ulmi hna cung i biakamnak le a fekmi na dawtnak a hmunhtertu a lian a ngan i ṭih a nungmi Pathian,Israel mi hna nih nangmah cungah kan sual cang i cu sualnak cu phuang in na sal Israel mi hna caah chun zan in nangmah hmaiah thla ka cammi hi theih awkah na hna in ka ngaihpiak law, na mit in ka hmuhpiak ko sawh. Asi, keimah le ka pa innchungkhar hna cu kan sual cang. (Nehemiah 1:5)”
Mah tein sersiam le remh khawh asi lo dingmi, a miphun tonmi harnak cu Nehemiah nih cun Thlacamnak le Chunzan rawlulhnak in Tuanvo lak a thok. (Nehemiah 1:4) Pathian a tihmi hruaitu, Bawipa nih a hmanmi mi lianngan hna nun ah Thlacam hi hriamtha bik a si zungzal. Pathian thinhunnak Israel miphun cung in thialpiak an si nakhnga Moses cu fak piin thla a cam. (Exodus 32:10-14); Daniel cu Nikhat ah voithum thla a cam zungzal (Daniel 6:10); Jesuh Khrih hrimhrim hi thlacam nun a ngei. Pathian he ton awkah hmunking ah a kal lengmang (Mark 1:35). Pathian a tihmi hruaitu hna cu an mah tein Teikhawh, Remhkhawh, Sersiam khawh lo dingmi Harnak le buaibainak, Ral an ton tikah Bawipa Sin ah an Ral kha a chan i Tuanvo a La mi an si. Paul zong nih mi vialte caah thlacam zungzal dingin zumtu a kan forh (1 Timote 2:1-3)
Nehemiah cu a umnak hmun in a miphun harnak thawng a theih tikah Fak piin thla a cam. Lunghrinnak um lo tein Bawipa cu a cungah aa lawm i a thlacamnak cu a leh i a miphun sersiamnak nak caah Bawipa nih Nehemiah lila cu a hman.
Kan Miphun tonmi Harnak a ngan ko. Bawipa sinah thlacamnak in chuahpi hi zumtu le Pathian a tihmi hruaitu tha hna i rian a si. Miphun caah thla na cam maw?
Zathawngcin Siakhel
January 4, 2022
Widget is loading comments...
