Capar Dangdang!
Kan Nunnak chungah kan herhmi Capar tawi tete fimhlawmnak hmun asi. Phungchimtu nih Fimnak hi Suinak in a tha deuh i, Hngalhthiamnak hi Ngunnak in i thim deuh ding asi a ti bantuk in kan nunnak ah Bawipa tinhpiak mi Nunzia kan phak khawhnak ding caah alamkip in a kan cawnpiaktu fimnak capar tete a herh caah, hi hmun i tarmi capar hme tete nih mi pakhat kan nunnak ah khuaruahnak hmete a kan pek ahcun kan serhnawhnak saduhthah a tling ko hnga. Na kan len caah kan i lawm.
TANGKA THADEUH IN HMANTHIAMNAK LAM PHUN 6
Jason Cabler nih tangka thadeuh in hman kan thiamnak ding caah lam phunruk tiah tlangtar in ca a tial i reltu hna caah thathnemnnak a um men lai tiah ka hun thar chuah.
Caan tampi cu kan tangka zeitindah kan tawlrel lai tihi a theihhar ngaimi thil pakhat asi. Na tangkaa tha tein na tawlrel khawh nakhnga, cawn ding lam phunruk in ka langhter lai. Sinain ti bakin fekthup in na tlaih lai tinak cu asi lem lo i, tangka tawlrel thiamnak caah lam hmuhsaktu asi lai ti zumhnak he chim le tialmi asi.
Caan tampi ah, tangka kongah kan ton tawnmi buaibainak nganpi hna hi tuah dingmi thil hme tete kan tuah lo ruangah a chuakmi asi tawn. Tuahding thil tete na tuah hna lo tikah, na tangkaa kongah lungretheihnak le sunghnak na phan kho i cunihcun na nunnak ah harnak nganpi an pek khawh. Cucaah na tangka sullam ngei tein na hman khawh nakhnga caah le na hmuhmi tangkaa nih hnangam tein an umter i, tha tein tawlrel na thiam nakhnga a tanglei zulhphung paruk hi ka van langhter.
1. Na Hmanmi Dihlak Tial
Thlakhat chung (Ni 30 chung) na hmanmi tangkaa dihlak, mucih tamat zong pakhat hmanh tanglo tein Tial dih. Na tial dih tikah, zeithil ahdah tangkaa na hman hna kha fiang tein a hung lai i, cuhnuah, Thlatin Tangkaa hmannak ding lam (Monthly Budget) naa ser khawh lai. Thlatin tangkaa hman nak ding ser (Budget) hi a tuah ballo mi caah cun a har ngaingai mi a lo. Sinain Thlatin tangka hmannak hi Pathian mithmai zoh bu tein serhram na thok ahcun, Tangkaa tampi na khon pinah Caan hlei tampi na ngei lai. A hramthok ahcun a har mi a lo lai nain, tam deuh na tuah poah ah a fawi chin lengmang te lai. Mitam pi cu thlakhat chung tangka kan hman hnganak zawn theih lo in kan nung sawhsawh tawn i, kan hmai chuak poah ah kanhman tawn tikah kan tangka a tlungkal lo nak ding ah a liam mi a tam tuk tawn i sifahnak kan phan theu.
2. Nupi le Va A Ngeimi Nan Si Ahcun Nan Tangka Fonh U!
Nu pi le Va a ngeimi nan si ahcun, kei ka tangka, a nih tangka, kei ka bil, a nih bil tiah then i nang-kei timi lungput ngeih lo tein nan hmuhmi le nan hmanhnak nan fonh a hau. Nan hmuhmi dihlak he, nan bil dihlak he nan pahnih ta an si. Cucaah nan hmuhmi tangkaa dihlak hi, nan i hrawmmi tangka bawm (Central Bank Account) chungah na rawn dih lai i cuka cun a herhnak zawn tete ah nan phawt lai; bill peknak le herhnak tete ah nan thencheu lai. Hmuhmi-hmanmi i hrawmnak nih Nu le Va kar ah pehtlaihnak tha a chuahter lawng siloin, tangka hmannak kongah lungtlinnak nan ngeih veve tikah, tangkaa kongah i siknak a chuak tilo; tangka hmannak ah nan daithlang kho ti lo. Nan tangka tlunkalnak a hman cang tikah tangka vaivuan a um lo i rumnak asi.
3. Bill Pekcaan Ser
Bill peknak kongah, na felfai setsai lo ahcun Bill pekcan tha tein na Calendar ah tial hna law zei tikah Bill pekcaan a cuut timi ni le thla kha tha tein tial in catlap in i chiah (Calendar). Zarhtin te, naa tialmi ca cu na zohthan lai i mah zarhah pek a zami bill poahpoah na pek dih lai. Cutikah na tangka hmannak tuaktannak caah vaivuan lo tein na um lai i na tangkaa luhchuah zong a hman lai.
4. Lakhruak Hmanding Tangkaa I Khon!
Tangkaa na ngeih tik poahah, Lakhruak Hmanherh caan i hmanawk ah Tangkaa a dang tein khonnak tuah. Lakhruak (Emergencies) in tangka na herh sual tikah, Leiba cawi a hau ti lai lo i, na Credit Card chung hman zong a hauh ti lai lo caah Leiba na ngei lai lo. Mikip nih Lakhruak thil hi kan tong cio. Lakhruak thil ton sual um te sehlaw tiah timhlamhnak na ngeih cia ahcun, ton caan aphak tik taktak ah tangka kongah na buai ti lai lo. Timhlamh lo ruangah a chuak dingmi, a thlathla in kum saupi chung cham dingmi LEIBA ngeihnak in na luat lai caah na Tangka hmuhmi tha tein na hman khawh lai.
5. Tangka Fang Hmang (Cash)
Thlatin tangkaa hmannak Sermi zulh in tangkaa hman ding asi. Tangka hmannak na timi lengin hman lo khawh chung hman lo kha i zuam ding asi. Thlatin tangka hmannak (Monthly Budget) na ser dih in, hmannak ah a herh na timi ning tein anmah le ca-ik (Envelope) te serpiak hna law, anmah le zawn cio ah hmangdingmi tangka kha tangkafang (Cash) in sanh/rawn hna. Hi ti na tuahnak nih hin zeizawn ahdah hmanding tikha a fianfai ter tikah, a herh lo nak zawn i tangkaa hman; ei khawh leng tiangin thilcawk, hman lo nak zawnah tangkaa va hman duak ti pawl khan na luat lai i na hmuhmi nak tamdeuh a hmang lo mi ah na cang lai. Cutikah tangka kongah vaivuan le lungrethei in khuasaknak in na luat lai.
6. Nahman lo Mi Thil Poah Zuar
Chungkhar tampi, minung tampi cu, kan herh lo mi thil, kan hman lo mi thil kha inn khat in i chiah le i khon kan hmang. Na hmanbal lo mi le, nahman tuk lo mi thil poahpoah kha, Zuarhna; silole mi bawmhnak ah pe diam; silole, a herh i a hmang taktak hnga dingmi minung/chungkhar kha va then hna. Laksawng ah va pe dih ko hna. Na herh lo mi thil vialte hna nihkhin, na nunnak man an kai ter hlei lo lawng siloin lawmhnak zong an in pe hlei fawn lo. An chuahpi mi cu hmunhma an la, chiahnak ah hna a hnok, nangmah lehlam an in buaiter i an in temtawn. Cucaah, nan inn ah a ummi thil, hmantlai lo poahpoah cu thianh dih hna law, a herh taktak mi hna sinah phakter khawh i zuam. Nan inn ah i chiah sawhsawh hlah, na nunnak caah hnahnok men asi.
Tangka konghi luri hnahnok a buaitlakmi asi ding asi lo. Na tangkaa hmuhmi kha zeitindah ka hman lai timi kha tha tein timhlamhnak na ngeih tikah, na tangka kongah na cawlcang cang i, nitin tangkaa tonghthamnak ah fawi tein, hmual ngei tein na nung kho cang. Tangkaa kongah hin buaiding cu a um lo nain, zeidah na tuah timi hi Tangka na hmannak cungah hin a langmi thil asi caah, fimkhur tein tonghtham a herhmi asi. Tha tein na tangka hmannak na dawi mi le na zohkhenhnak nih, na tangka luannak hmun kha a fian ter caah a herh lonak zawn i na hmannak poahpoah kha na ngol khawh; ngol ding ah na theih cang tikah, na nunnak caah a tha deuhmi thil le sullam a ngeih deuh nak hmunah na tangkaa kha tha deuh in a hmang thiammi ah na cang i lawmhnak zong an pek lai. Tangkaa hman thiam hi nun lawmhnak lam pakhat asi ve.
Ruachihawk
1. Rethei tein na kawl i na hmuhmi tangkaa, a tlunkalnak felfai tein na zohkhenh in na ruat bal maw?
Note: 6 Money Management Tips timi capar kha laiholh theihthiam tha fang in thar chuahmi asi.
Chungkhar ah Pathian pekmi Laksawng, Tangka sullam ngei tein a hmang thiammi kan sinakhnga lamhruaitu sihram ko seh.
Lawmhnak tampi he
Zathawngcin
Bethel Baptist Church
August 24, 2015
Jason Cabler nih tangka thadeuh in hman kan thiamnak ding caah lam phunruk tiah tlangtar in ca a tial i reltu hna caah thathnemnnak a um men lai tiah ka hun thar chuah.
Caan tampi cu kan tangka zeitindah kan tawlrel lai tihi a theihhar ngaimi thil pakhat asi. Na tangkaa tha tein na tawlrel khawh nakhnga, cawn ding lam phunruk in ka langhter lai. Sinain ti bakin fekthup in na tlaih lai tinak cu asi lem lo i, tangka tawlrel thiamnak caah lam hmuhsaktu asi lai ti zumhnak he chim le tialmi asi.
Caan tampi ah, tangka kongah kan ton tawnmi buaibainak nganpi hna hi tuah dingmi thil hme tete kan tuah lo ruangah a chuakmi asi tawn. Tuahding thil tete na tuah hna lo tikah, na tangkaa kongah lungretheihnak le sunghnak na phan kho i cunihcun na nunnak ah harnak nganpi an pek khawh. Cucaah na tangka sullam ngei tein na hman khawh nakhnga caah le na hmuhmi tangkaa nih hnangam tein an umter i, tha tein tawlrel na thiam nakhnga a tanglei zulhphung paruk hi ka van langhter.
1. Na Hmanmi Dihlak Tial
Thlakhat chung (Ni 30 chung) na hmanmi tangkaa dihlak, mucih tamat zong pakhat hmanh tanglo tein Tial dih. Na tial dih tikah, zeithil ahdah tangkaa na hman hna kha fiang tein a hung lai i, cuhnuah, Thlatin Tangkaa hmannak ding lam (Monthly Budget) naa ser khawh lai. Thlatin tangkaa hman nak ding ser (Budget) hi a tuah ballo mi caah cun a har ngaingai mi a lo. Sinain Thlatin tangka hmannak hi Pathian mithmai zoh bu tein serhram na thok ahcun, Tangkaa tampi na khon pinah Caan hlei tampi na ngei lai. A hramthok ahcun a har mi a lo lai nain, tam deuh na tuah poah ah a fawi chin lengmang te lai. Mitam pi cu thlakhat chung tangka kan hman hnganak zawn theih lo in kan nung sawhsawh tawn i, kan hmai chuak poah ah kanhman tawn tikah kan tangka a tlungkal lo nak ding ah a liam mi a tam tuk tawn i sifahnak kan phan theu.
2. Nupi le Va A Ngeimi Nan Si Ahcun Nan Tangka Fonh U!
Nu pi le Va a ngeimi nan si ahcun, kei ka tangka, a nih tangka, kei ka bil, a nih bil tiah then i nang-kei timi lungput ngeih lo tein nan hmuhmi le nan hmanhnak nan fonh a hau. Nan hmuhmi dihlak he, nan bil dihlak he nan pahnih ta an si. Cucaah nan hmuhmi tangkaa dihlak hi, nan i hrawmmi tangka bawm (Central Bank Account) chungah na rawn dih lai i cuka cun a herhnak zawn tete ah nan phawt lai; bill peknak le herhnak tete ah nan thencheu lai. Hmuhmi-hmanmi i hrawmnak nih Nu le Va kar ah pehtlaihnak tha a chuahter lawng siloin, tangka hmannak kongah lungtlinnak nan ngeih veve tikah, tangkaa kongah i siknak a chuak tilo; tangka hmannak ah nan daithlang kho ti lo. Nan tangka tlunkalnak a hman cang tikah tangka vaivuan a um lo i rumnak asi.
3. Bill Pekcaan Ser
Bill peknak kongah, na felfai setsai lo ahcun Bill pekcan tha tein na Calendar ah tial hna law zei tikah Bill pekcaan a cuut timi ni le thla kha tha tein tial in catlap in i chiah (Calendar). Zarhtin te, naa tialmi ca cu na zohthan lai i mah zarhah pek a zami bill poahpoah na pek dih lai. Cutikah na tangka hmannak tuaktannak caah vaivuan lo tein na um lai i na tangkaa luhchuah zong a hman lai.
4. Lakhruak Hmanding Tangkaa I Khon!
Tangkaa na ngeih tik poahah, Lakhruak Hmanherh caan i hmanawk ah Tangkaa a dang tein khonnak tuah. Lakhruak (Emergencies) in tangka na herh sual tikah, Leiba cawi a hau ti lai lo i, na Credit Card chung hman zong a hauh ti lai lo caah Leiba na ngei lai lo. Mikip nih Lakhruak thil hi kan tong cio. Lakhruak thil ton sual um te sehlaw tiah timhlamhnak na ngeih cia ahcun, ton caan aphak tik taktak ah tangka kongah na buai ti lai lo. Timhlamh lo ruangah a chuak dingmi, a thlathla in kum saupi chung cham dingmi LEIBA ngeihnak in na luat lai caah na Tangka hmuhmi tha tein na hman khawh lai.
5. Tangka Fang Hmang (Cash)
Thlatin tangkaa hmannak Sermi zulh in tangkaa hman ding asi. Tangka hmannak na timi lengin hman lo khawh chung hman lo kha i zuam ding asi. Thlatin tangka hmannak (Monthly Budget) na ser dih in, hmannak ah a herh na timi ning tein anmah le ca-ik (Envelope) te serpiak hna law, anmah le zawn cio ah hmangdingmi tangka kha tangkafang (Cash) in sanh/rawn hna. Hi ti na tuahnak nih hin zeizawn ahdah hmanding tikha a fianfai ter tikah, a herh lo nak zawn i tangkaa hman; ei khawh leng tiangin thilcawk, hman lo nak zawnah tangkaa va hman duak ti pawl khan na luat lai i na hmuhmi nak tamdeuh a hmang lo mi ah na cang lai. Cutikah tangka kongah vaivuan le lungrethei in khuasaknak in na luat lai.
6. Nahman lo Mi Thil Poah Zuar
Chungkhar tampi, minung tampi cu, kan herh lo mi thil, kan hman lo mi thil kha inn khat in i chiah le i khon kan hmang. Na hmanbal lo mi le, nahman tuk lo mi thil poahpoah kha, Zuarhna; silole mi bawmhnak ah pe diam; silole, a herh i a hmang taktak hnga dingmi minung/chungkhar kha va then hna. Laksawng ah va pe dih ko hna. Na herh lo mi thil vialte hna nihkhin, na nunnak man an kai ter hlei lo lawng siloin lawmhnak zong an in pe hlei fawn lo. An chuahpi mi cu hmunhma an la, chiahnak ah hna a hnok, nangmah lehlam an in buaiter i an in temtawn. Cucaah, nan inn ah a ummi thil, hmantlai lo poahpoah cu thianh dih hna law, a herh taktak mi hna sinah phakter khawh i zuam. Nan inn ah i chiah sawhsawh hlah, na nunnak caah hnahnok men asi.
Tangka konghi luri hnahnok a buaitlakmi asi ding asi lo. Na tangkaa hmuhmi kha zeitindah ka hman lai timi kha tha tein timhlamhnak na ngeih tikah, na tangka kongah na cawlcang cang i, nitin tangkaa tonghthamnak ah fawi tein, hmual ngei tein na nung kho cang. Tangkaa kongah hin buaiding cu a um lo nain, zeidah na tuah timi hi Tangka na hmannak cungah hin a langmi thil asi caah, fimkhur tein tonghtham a herhmi asi. Tha tein na tangka hmannak na dawi mi le na zohkhenhnak nih, na tangka luannak hmun kha a fian ter caah a herh lonak zawn i na hmannak poahpoah kha na ngol khawh; ngol ding ah na theih cang tikah, na nunnak caah a tha deuhmi thil le sullam a ngeih deuh nak hmunah na tangkaa kha tha deuh in a hmang thiammi ah na cang i lawmhnak zong an pek lai. Tangkaa hman thiam hi nun lawmhnak lam pakhat asi ve.
Ruachihawk
1. Rethei tein na kawl i na hmuhmi tangkaa, a tlunkalnak felfai tein na zohkhenh in na ruat bal maw?
Note: 6 Money Management Tips timi capar kha laiholh theihthiam tha fang in thar chuahmi asi.
Chungkhar ah Pathian pekmi Laksawng, Tangka sullam ngei tein a hmang thiammi kan sinakhnga lamhruaitu sihram ko seh.
Lawmhnak tampi he
Zathawngcin
Bethel Baptist Church
August 24, 2015
Comment Box is loading comments...
